Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania przez rodziców. Jest sprawowana w formie rodzinnej: rodzina zastępcza (spokrewniona, niezawodowa, zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna), rodzinny dom dziecka oraz z formie instytucjonalnej: placówka opiekuńczo-wychowawcza, regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna oraz interwencyjny ośrodek preadopcyjny.
Piecza zastępcza zapewnia realizację planu pracy z rodziną lub gdy jest to niemożliwe - dążenie do przysposobienia dziecka, przygotowanie dziecka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki, nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych, a także zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.
Przy ustanowieniu pieczy zastępczej współpracują ze sobą instytucje takie jak np. sąd, ośrodki opieki społecznej, kuratorzy, PCPRy, placówki opiekuńczo – wychowawcze itp.
Spotkanie w nyskim PCPR miało na celu doprecyzowanie szczegółów współpracy w zakresie pieczy zastępczej w powiecie nyskim.
Jak informuje dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nysie Irena Kłakowicz w powiecie nyskim jest 110 rodzin zastępczych. 72 dzieci przybywa w placówkach opiekuńczo - wychowawczych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie zatrudnia 2 koordynatorów rodzin zastępczych.
Uczestniczący w spotkaniu sędzia Tomasz Wierzchowiec wyjaśniał przy okazji m.in. podstawy prawne brane pod uwagę w przypadku umieszczania chorych w Zakładach Opiekuńczo - Leczniczych. Jak informował, w przypadku gdy chory nie został ubezwłasnowolniony, właściwym trybem będzie Ustawa o zawodzie lekarza i wydanie zgody na świadczenie medyczne. Zagadnieniem tym zainteresowani byli przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej powiatu nyskiego, którzy niejedokrotnie kierują wnioski do sądu o konieczne skierowanie chorego do ZOL. Jeśli chory nie jest w stanie samodzielnie podjąć decyzji, nie jest ubezwłasnowolniony i nie ma wcześniejszych historii choroby z takimi opiniami – informował sędzia Wierzchowiec, do umieszczenia w ZOL konieczna jest opinia lekarza psychiatry.
Omawiano również kwestie dotyczące leczenia medycznego dzieci, co jest szczególnie trudne w przypadku gdy rodzic nie wyraża na to zgody.
Podczas spotkania wspomniano także o kontrowersjach jakie wzbudzają przypadki sytuacji, gdy rodzinami zastępczymi zostają dziadkowie, którzy są dobrze sytuowani lub gdy rodzice pracują za granicą i nieoficjalne łożą na dziecko. Zdaniem niektórych osób byłoby lepiej w takim przypadku, aby zamiast tworzyć rodzinę zastępczą ustanowić dziadków opiekunami prawnymi. Omawiano także kwestie wydawania przepustek dla dzieci, co obecnie znajduje się w gestii placówek opiekuńczo - wychowawczych, a nie sądów, oraz zabezpieczania mieszkań dla wychowanków.