kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
W Nyskim Domu Kultury miała miejsce część oficjalna z udziałem zaproszonych gości, wśród których byli m.in.: poseł RP Rajmund Miller, Opolski Kurator Oświaty, Halina Bilik, członek Zarządu Województwa Opolskiego, Antoni Konopka, starosta Adam Fujarczuk, przewodniczący Rady Powiatu Nyskiego, Janusz Woźniak, burmistrz Nysy, Jolanta Barska, także absolwentka Carolinum, ks. prałat Mikołaj Mróz, dyrektor ZOZ Nysa, Norbert Krajczy – absolwent Carolinum, Jerzy Jałoszyński, wieloletni dyrektor LO Carolinum oraz Irena Sosulska, obecna dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcacych Carolinum w Nysie i absolwentka tej szkoły.
Podczas uroczystości byli także goście z Niemiec, dyrektor Canisianum z Lüdinghausen Michael Dahmen oraz Karl-Heinz Kocar, Przewodniczący Stowarzyszenia Polsko-Niemieckiego w Lüdinghausen. Carolinum i Canisianum współpracują od 1986r. Lüdinghausen jest miastem partnerskim Nysy.
W wypełnionej po brzegi sali NDK oraz w holu wejściowym, gdzie można było obejrzeć transmisję z wydarzenia, zasiedli absolwenci Carolinum z Polski i z zagranicy w tym np. z Kanady.
Teresa Aranowicz, przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego VI Zjazdu Absolwentów LO Carolinum, przywitała wszystkich gości i absolwentów, odczytała listy m.in. od Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Uczestnikiem zjazdu był m.in. absolwent, który złożył egzamin maturalny w 1949 roku, Stanisław Szumański z klasy matematyczno - fizycznej. Byli też absolwenci, którzy maturę zdawali w latach 50 – tych, ale też absolwenci XXI wieku.
Irena Sosulska, dyrektor Carolinum, przypomniała bogatą historię szkoły i zmiany, jakie zaszły przez lata zarówno, jeśli chodzi o edukację, jak i zabytkowy obiekt szkoły. Absolwenci zobaczyli ciekawą prezentację ze zdjęciami i filmik ukazujący współczesną szkołę. Były gratulacje, upominki, ciepłe słowa pod adresem dyrekcji i nauczycieli szkoły.
Przemawiali: poseł RP Rajmund Miller, wręczając okolicznościowe wydanie Konstytucji 3 Maja, starosta Adam Fujarczuk, Opolski Kurator Oświaty Halina Bilik, burmistrz Nysy Jolanta Barska, absolwentka szkoły. Burmistrz przekazując okolicznościowy dyplom i kwiaty dla Ireny Sosulskiej oraz Jerzego Jałoszyńskiego, podziękowała za promocję miasta i współpracę przy organizacji wielu przedsięwzięć patriotycznych czy kulturalnych. Starosta Nyski i Opolska Kurator Oświaty przekazali do szkolnej biblioteki Carolinum ciekawe książki, a Michael Dahmen, dyrektor Canisianum z Lüdinghausen przekazał zestaw piłek do gry. Szkoła otrzymała także odznaczenie powiatu nyskiego Promereor.
Były też specjalne podziękowania dla wieloletniego dyrektora Carolinum Jerzego Jałoszyńskiego od kadry pedagogicznej szkoły.
Na zakończenie gali w NDK były także przemówienia i występy absolwentów Carolinum, np. Marty Klubowicz, aktorki z Nysy, która recytowała wiersz w mundurku szkolnym. Po uroczystym otwarciu VI Zjazdu Absolwentów i zarazem obchodów 390 – lecia Carolinum, uczestnicy przeszli ulicami Nysy do siedziby szkoły. Były indywidualne spotkania z nauczycielami, bal absolwentów w Carolinum, a w niedzielę msza św. koncelebrowana w Bazylice św. Jakuba i św. Agnieszki.
Kazimierz Staszków, nyski regionalista odpowiada o historii Carolinum
- Jak doszło do powstania Carolinum w Nysie, jakie to miało znaczenie dla ówczesnej Nysy?
W XVII w. Nysa stała się ważnym ośrodkiem naukowym. W wielu europejskich uniwersytetach w tym również Krakowskiej Wszechnicy Jagiellońskiej, nauki pobierało blisko 200. żaków z Nysy. Zapewne dla podniesienia rangi naszego miasta, bp Karol arcyksiążę Habsburg w 1622 r. sprowadził do Nysy Jezuitów i powierzył im powołanie do życia Akademii (Uniwersytetu), która według planów biskupa, miała stać się centrum katolickiego intelektualizmu (1624 r.). Pierwszym superiorem (rektorem) został Christop Scheiner (odkrywca czarnych plam na Słońcu). Zmarł 18 lipca 1650 r. i został pochowany w gotyckim kościele Świętego Krzyża, na miejscu, którego wznosi się obecnie kościół Wniebowzięcia NMP? Niestety, do dnia dzisiejszego nie udało się ustalić miejsca jego pochówku. W tym celu biskup przekazał im należący do Bożogrobców kościół i klasztor, oraz zakupił 14 domów. Ponadto otrzymali znaczne wsparcie finansowe wynoszące 100 tys. talarów. Doszła do tego darowizna kilku kamienic, które zakupiła dla nich Anna Gebauer. W ten sposób w Rynku Solnym, powstał kompleks urbanistyczny, który należy do najciekawszych pod względem architektonicznym miejsc na Śląsku a także w naszym mieście. W 1624 r. bp Karol został powołany na tron wicekróla Portugalii. Niestety, zmarł w Madrycie i został pochowany w Eskurialu. Przedwczesna śmierć bpa Karola, a następnie wojna trzydziestoletnia zniweczyły te ambitne plany. Powstało jedynie Kolegium, które trzysta lat później (1924 r.) nazwano Carolinum, dla uczczenia znamienitego fundatora. Jak bardzo musiał kochać Nysę świadczy fakt, że w testamencie zapisał swoje serce wszechnicy. Puszkę z sercem biskupa możemy dziś zobaczyć w Skarbcu św. Jakuba. Do 1945 r. w dniu patrona szkoły – bpa Karola (4 listopada), odbywała się w kościele uroczysta msza szkolna, podczas której na ołtarzu było wystawiane serce fundatora. W ostatnich latach ta piękna tradycja została przywrócona.
- Mury Carolinum opuściło wielu znamienitych ludzi, zarówno w czasach Księstwa Nyskiego, jak i w późniejszym okresie. Jakie postacie i osoby związane ze szkołą warto wymienić?
- Michał Korybut Wiśniowiecki, późniejszy król polski, który według wielu historyków nie zapisał się zbyt chlubnie w naszej historii, ale był znakomicie wykształcony, władał biegle ośmioma językami. Był znawcą i koneserem sztuki. Zapewne te wartości wyniósł z nyskiej szkoły,
- Jakub Sobieski, syn króla Jana III Sobieskiego,
- Generał Friedrich Wilhelm von Steuben, który co prawda uczył się tu tylko przez rok (1742), ale wydaje mi się, że ten epizod miał decydujący wpływ na jego życie. Bohater narodowy Stanów Zjednoczonych, współorganizator armii, która wywalczyła niepodległość ówczesnej brytyjskiej kolonii. Współdziałał w tej wojnie z Kazimierzem Pułaskim i Tadeuszem Kościuszką,
- Eduard Schnitzer znany, jako Emin Pasza, XIX-wieczny lekarz i podróżnik, za sprawą którego z mapy Afryki zniknęło wiele białych plam. W wielu afrykańskich krajach ma status bohatera narodowego.
- Wnętrza Zespołu Szkół Ogólnokształcących Carolinum prezentują się do dziś okazale. Na co warto zwrócić uwagę zwiedzając dziś zabytkowe obiekty na Rynku Solnym?
Imponujący gmach Kolegium wzniesiony w latach 1669 - 80, łączy piękna barokowa brama z budynkiem Gimnazjum wybudowanym w latach 1722 - 25. Wielkie zasługi dla rozwoju szkoły wniósł bp Karol Ferdynand Waza, syn króla polskiego Zygmunta III Wazy, który umierając w 1655 r. zapisał w testamencie na rzecz jego rozwoju 240 tys. guldenów. Wsparcie finansowe biskupa pozwoliło na wzniesienie zespołu zabudowań oraz wyposażenie szkoły w pomoce naukowe i liczącej kilka tysięcy woluminów biblioteki. W budynku kolegium znajduje się wyjątkowo piękny refektarz (dzisiejsza aula), ozdobiony wspaniałą dekoracją stiukową wykonaną w 1677 r. przez włoskiego sztukatora Francesca Signo. W gmachu mieściła się jedna z pierwszych aptek prowadzona przez zakonników. Strop tego pomieszczenia zdobią freski przedstawiające cztery żywioły (Ziemia, Powietrze, Ogień i Woda). Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii (Jezuicki) został wzniesiony z fundacji bpa Karola Ferdynanda Wazy w latach 1688-82, który ofiarował na ten cel 24 tys. guldenów. Jest pierwszą jezuicką budowlą sakralną na Śląsku. Prawdopodobnie kościół zaprojektował włoski architekt Quadri z Pragi, a budową kierował Mateusz Kirchberg. Po jego śmierci w 1688 r. budowę dokończył Michał Klein. Wedle kanonów sztuki architektonicznej Jezuitów, pierwowzorem wszystkich wznoszonych przez nich kościołów był rzymski kościół macierzysty Il Gesú, zaprojektowany przez Vigniolę. W fasadzie kościoła umieszczone są drewniane posągi patronów zakonu Jezuitów: Karola Boromeusza, Franciszka Ksawerego, Ignacego Loyoli i Ferdynanda Kastylijskiego, które wymagają natychmiastowej interwencji konserwatorskiej. Z ołtarza głównego, zachowała się do naszych czasów tylko część górna. Polichromię w kościele wykonał Karol Dankwart, noszący tytuł nadwornego malarza króla polskiego a od 1689 r. malarza bpa Franciszka Ludwika v. Neuburga. Jego dzieła możemy zobaczyć w kościołach Otmuchowa, Kłodzka, Wrocławia, Krakowa (kościół św. Anny), Poznania oraz w jasnogórskiej bazylice w Częstochowie. Odwiedzając bazylikę warto podnieść wzrok w kierunku stropu i podziwiać wspaniałe dzieło malarza z Nysy. Kościół poważnie ucierpiał podczas oblężenia napoleońskiego w 1807 r. Zamieniono go wówczas na magazyn. Funkcje sakralne zaczął pełnić dopiero w 1820 r. Pierwszą, najstarszą częścią tego zespołu było wzniesione w 1630 r. Seminarium św. Anny. Pożar w marcu 1945 r. doszczętnie strawił budowlę, którą odbudowano w 1969 r. z przeznaczeniem na Państwową Szkołę Muzyczną I i II Stp. im. Witolda Lutosławskiego.
