Nysa
Obchody Dnia Pamięci Ofiar Stanu Wojennego

O godz. 11.00 przed pomnikiem Patriotom Polskim złożono kwiaty i zapalono znicze. W krótkiej uroczystości wzięli udział przedstawiciele: Marszałka Województwa Opolskiego - którego reprezentował Artur Rolka, Starostwa Nyskiego – z przewodniczącym Rady Powiatu Mirosławem Aranowiczem i starostą Adamem Fujarczukiem na czele, Gminy Nysa – z przewodniczącym Rady Miejskiej w Nysie Feliksem Kamienikiem oraz burmistrz Jolantą Barską, NSZZ Solidarność – z przewodniczącym Rady Oddziału w Nysie Henrykiem Szewczukiem, byli również internowani działacze w czasie stanu wojennego, mieszkańcy oraz uczniowie z Szkoły Podstawowej nr 1 w Nysie.

Po uroczystościach przed pomnikiem Patriotom Polskim działacze NSZZ Solidarność zapalili znicze oraz złożyli kwiaty na grobie Bogdana Podborączyńskiego, który jest jedną z ofiar stanu wojennego i Zasłużonym dla Ziemi Nyskiej.

W zabytkowej auli Zespołu Szkół Ogólnokształcących odbyła się cześć artystyczno – naukowa obchodów Dnia Pamięci Ofiar Stanu Wojennego i 31. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. W nocy z 12/13 grudnia 1981 roku władzę przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z gen. Wojciechem Jaruzelskim na czele. Zawieszone zostały łącza telefoniczne; wprowadzono godzinę milicyjną (od godz. 22. do 6); tysiące osób, przede wszystkim związanych z „Solidarnością”, internowano w specjalnych obozach; na ulicach pojawiły się patrole wojskowe i milicyjne, a w większych miastach czołgi i wozy bojowe; odwołano lekcje w szkołach i zajęcia na uczelniach. Organizowane w kolejnych dniach strajki i akcje protestacyjne brutalnie tłumiono. Byli zabici i ranni, wiele osób aresztowano. W montażu słowno-muzycznym w wykonaniu uczniów i absolwentów Gimnazjum nr 1 w Nysie, działających przy Nyskim Studiu Piosenki Nyskiego Domu Kultury pod kierownictwem Marzeny Deja, Agnieszki Jarząbek i Dariusza Orłowskiego, przypomniano wydarzenia sprzed 31 laty.

Przed emisją filmu dokumentalnego w reżyserii Tomasza Orlicza pt. „Opowieści gołdapskiego lasu” o miejscu internowania kobiet opowiadał Andrzej Koziar z Instytutu Pamięci Narodowej oddziału w Opolu. Od 9 stycznia do 24 lipca 1982 roku w byłym ośrodku Radiokomitetu internowano ok. 400 kobiet z całego kraju: działaczki związkowe, dziennikarki, aktorki, pracownice struktur Solidarności i wiele przypadkowych osób. Ośrodka pilnowało 60 żołnierzy WP, 12 klawiszy i 8 pracowników SB. Przez kilka miesięcy kobiety nie opuszczały pawilonów. Utrudniano im kontakty z rodzinami.

Po filmie był czas na refleksje i wspomnienia działaczy Solidarności: Janusza Sanockiego, pierwszego przewodniczącego nyskiej Solidarności, Janusza Smagonia oraz Józefy Duczkowskiej, internowanej w Gołdapi. Wszyscy uczestnicy wydarzenia mogli w holu „Carolinum” obejrzeć wystawę „Kobiety internowane. Gołdap 1982”. Wystawa przedstawia zaangażowanie kobiet w działalność związkową i opozycyjną, wprowadzenie stanu wojennego, Ośrodek Odosobnienia w Gołdapi, życie codzienne osób w nim zamkniętych oraz ich opór i pomoc udzielaną internowanym podczas ich pobytu w ośrodku. Powstała na podstawie materiałów archiwalnych przechowywanych w archiwach IPN oraz prywatnych pamiątek: listów, wspomnień, piosenek, fotografii pochodzących ze zbiorów internowanych. Józefa Duczkowska działaczka Solidarności internowana w Gołdapi opowiadała o własnych przeżyciach z czasów stanu wojennego, przypomniała także spotkanie w 2008 roku zorganizowane przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego dla kobiet internowanych w Gołdapi pt. „Internowane Macierzyństwo”. Wystawę „Kobiety internowane. Gołdap 1982” w ZSO „Carolinum” można oglądać jeszcze do 18 grudnia 2012 r. Organizatorami obchodów z Dniem Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, 31. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego, dzięki gościnności Zespołu Szkół Ogólnokształcących „Carolinum”, byli: Urząd Miejski w Nysie i NSZZ Solidarność Oddział w Nysie przy współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej oraz Nyskim Domem Kultury.