Nysa
Ulica Celna będzie ładniejsza

Na temat wyników konkursu architektonicznego na zagospodarowanie Rynku i ulic przyległych rozmawiano podczas spotkania w ramach projektu "Masz Głos Masz Wybór", Fundacji im. Stefana Batorego i Szkoły Liderów w MiGBP w Nysie w dniu 24 maja 2012r. W spotkaniu wzięli udział głównie kupcy z ulicy Celnej, lokalni politycy, część nyskich architektów oraz mieszkańcy zainteresowani tematem. Marek Nowacki jeden z sędziów konkursu omówił wyróżnione i nagrodzone prace. Przypomnijmy, że konkurs - na który wpłynęło 17 prac - został rozstrzygnięty 9 maja. W składzie sądu konkursowego byli: prof. Piotr Gajewski – przewodniczący – SARP Kraków, wiceburmistrz Nysy Piotr Walach, arch. Aloizy Tomiczek – Nysa, Dariusz Grabowiecki, przew. Komisji Urbanistyki i Rolnictwa RM w Nysie (radny PO), Iwona Solisz – Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Marcin Major – SARP Wrocław oraz Marek Nowacki – sędzia referent – SARP Opole.

Pierwsze miejsce – wybrana jednogłośnie – zajęła koncepcja architektoniczna składu autorskiego: arch. Tomasz Grębski – Grębski Pracownia Projektowa - Wrocław, arch. Piotr Guliński, współpraca - arch. Rafał Grabarczyk.

SZCZEGÓŁOWY OPIS KONCEPCJI:

Głównym zagadnieniem projektowym jest ujednolicenie obu pierzei ulicy, które straciły jednolity kształt poprzez niekontrolowane rozbudowy parterów i adaptacje ich na usługi. Aby nadać spójny charakter ulicy Celnej, podnosząc jej walory estetyczne, zaprojektowaliśmy dodatkową warstwę elewacji dla wszystkich bloków, składającą się z horyzontalnej ramy i wertykalnych paneli. Horyzontalna rama spełnia rolę przestrzeni przeznaczonej na nazwy i logotypy firm i lokali usługowych. Spina kompozycyjnie całą ulicę, sprawiając wrażenie ładu przestrzennego. Wertykalne panele ustawione w regularnych odstępach przed witrynami, co 40 cm, rozrzedzają się przy istniejących wejściach do sklepów i klatek schodowych. Obserwowane w zbiegu wydają się zlewać w jedną ścianę przepuszającą tylko światła i cienie, zaś w widoku en face ich rozstaw umożliwia wgląd w witryny sklepów oraz wejścia do jego wnętrza. Projektowana rama jest konstrukcją niezależną, nieingerującą w elewację sklepów. W całości znajduje się w przestrzeni chodnika, czyli na działce należącej do miasta, co czyni ją realną w realizacji. Posadzka generalnie składa się z 3 stref: pieszego deptaku z ruchem pieszych wzdłuż ulicy, poprzecznych placów z zielenią, stanowiących również przejścia dla pieszych i elementy zwalniające ruch kołowy oraz strefy parkowania. Każda ze stref wyodrębniona jest innym materiałem. Poprzeczne place akcentujące wnęki poszerzenia i skrzyżowania skracają wizualnie ulicę Celną. Zieleń wysoka podkreśla poprzeczne place.

Teren ulicy Bielawskiej przy fragmencie fosy miejskiej pomimo bliskości ul. Celnej jest terenem pozbawionym życia. Likwidacja istniejącego targowiska znajdującego się po drugiej stronie fosy pozwoli odzyskać atrakcyjny teren parkowy w centrum miasta, który przyciągnie tam ludzi. Połączenie ulicy Bielawskiej z terenami zielonymi poprzez 2 pomosty nad fosą scali cały teren podnosząc jego wartość dla mieszkańców. Na pomostach znajdować się będą ogródki letnie restauracji i kawiarni. W obrębie parku projektujemy plac zabaw, deptak nad fosą, a wszystko osłonięte od ruchu kołowego na ul. Gierczak i Moniuszki poprzez gęstą zieleń okalającą park.

Meble miejskie

Wszystkie meble miejskie nawiązują do zaprojektowanej ramy tworzącej elewacje parterów ul. Celnej. Nawiązują materiałem – stal, kolorem – grafit oraz kształtem – powtarzające się żebro.

Ulica Piastowska, Chopina, Gierczak, Moniuszki – teren B

Ruch samochodowy na ulicach Piastowskiej i Chopina został przeniesiony na zachodnią stronę pierzei, jako jezdnia dwukierunkowy, co pozwoliło po wschodniej stronie wygospodarować miejsce na obszerne parkingi (ul. Chopina) oraz tereny zielone rekreacyjne.

Rynek – teren C

Zaletą proponowanej koncepcji jest uwolnienie wschodnich terenów na Rynku od parkingu i ruchu kołowego, co spowodowało wytworzenie dwóch dużych placów: przed Bazyliką Św. Jakuba i Agnieszki oraz przed Domem Starej Wagi. W dotychczasowej sytuacji urbanistycznej Rynek był pozbawiony tradycyjnej, historycznej roli – głównego placu w mieście. Usunięte miejsca parkingowe z Rynku są rekompensowane przez zaprojektowane, liczne miejsca postojowe na ul. Chopina i Piastowskiej. Wschodnia część Rynku zostaje całkowicie wyłączona z ruchu kołowego, za wyjątkiem dostaw do sklepów. Ruch kołowy na Rynku odbywa się jedynie zachodnią pierzeją, jednokierunkowo w stronę ul. Celnej. Zabudowę śród rynkową okalają letnie ogródki restauracji i kawiarni oraz zieleń w donicach.

Zieleń

Tereny zielone zostały połączone w jeden układ dzięki dodaniu brakujących elementów – ciągów zieleni. Park przy ul. Kolejowej, wzgórze nad Bastionem Św. Jadwigi, park przy ul. Emilii Gierczak oraz rozległe tereny zielone przy al. Lompy połączone deptakami pieszymi i ścieżkami rowerowymi tworzą zielony pierścień wokół centrum miasta. Liczne tereny zielone wokół śródmieścia zostały połączone poprzez dodanie łączącego pierścienia.

Komunikacja kołowa

Wschodnia część Rynku zostaje całkowicie wyłączona z ruchu kołowego, za wyjątkiem dostaw do sklepów. Ruch kołowy na Rynku odbywa się jedynie zachodnią pierzeją, jednokierunkowo w stronę ul. Celnej. Ulica Celna zaprojektowana jako pieszy deptak handlowy z uspokojonym ruchem kołowym jest jednokierunkowa z elementami spowalniającymi ruch: zmiana toru jazdy, zmiana nawierzchni. Tym zmianom towarzyszy zmiana ruchu na ulicach: Bracka – jednokierunkowa w stronę ulicy Celnej, Henryka Siemiradzkiego – jednokierunkowa w stronę Rynku, Kowalska – jednokierunkowa w stronę ul. Piastowskiej. Przeniesienie pasa ruchu kołowego na ul. Piastowskiej i Chopina na zachodnią pierzeję pozwoliło połączyć wieżę Ziębicką z deptakiem na ul. Krzywoustego od Rynku. Obszary mieszkalne wokół Rynku– tereny wyłączone z opracowania graficznego. W kwartałach zabudowy wielorodzinnej wokół Rynku należy poprawić jakość przestrzeni półprywatnej poprzez uporządkowanie zieleni, wyznaczenie miejsc parkingowym, zmianę mebli na nowe pasujące do charakteru centrum. Ewidentne wydzielenie z przestrzeni publicznej przestrzeni półprywatnej i prywatnej poprzez kształtowanie zieleni, zmianę nawierzchni. W miarę możliwości problemy z parkowaniem rozwiązał by parking naziemny kilkukondygnacyjny lub podziemny.

Materiały

Strefy piesze na ul. Celnej wykonane będą z płyt betonowych, zaś strefy ruchu kołowego z kostki granitowej.

Na początku spotkania zorganizowanego w Miejskiej i Gminnej Bibliotece Publicznej w Nysie, Burmistrz Jolanta Barska oraz wiceburmistrz Piotr Walach wyjaśniali , że spotkanie poświęcone jest koncepcji zagospodarowania Rynku i ulic przyległych. Nagrodzona praca koncepcyjna zyskała uznanie sędziów głównie za rozwiązania na ul. Celnej, którą gmina zamierza przebudować w 2013r. Zdaniem władz gminy, to nie tylko zmiana wizerunku ulicy, ale głównie szansa dla kupców na polepszenie atrakcyjności tego terenu i rozwój handlu i usług w dobie coraz większej konkurencji. Większość kupców negatywnie oceniła jednak propozycje architektoniczne. Zastrzeżenia budziło ujednolicenie gablot sklepowych przez zastosowanie ciekawego - zdaniem sądu konkursowego - rozwiązania architektonicznego specjalnych ram stalowych. Kupcy stwierdzili, że to zasłoni witryny sklepowe, pytali o dostęp do światła. Część kupców zwracała uwagę na bezpieczeństwo, czy będzie monitoring. Burmistrz Nysy przypomniała, że już w tym roku będzie rozbudowa systemu monitoringu o 10 kamer cyfrowych w centrum miasta, by polepszyć bezpieczeństwo w newralgicznych punktach. Po wykonaniu inwestycji, nowoczesny monitoring będzie także zamontowany na ul. Celnej. Wiceburmistrz Piotr Walach kilka razy podczas spotkania musiał wyjaśniać, że rozmowa dotyczy jedynie konkursu i pewnej wizji, koncepcji, a nie projektu nad którym będzie jeszcze dyskusja i można będzie dokonywać zmian na podstawie wniosków. Podczas spotkania głos zabrała jedna z mieszkanek ul. Celnej stwierdzając, że obecnie ulica ta jest szkaradna i ubolewała nad natężonym ruchem samochodów. Przypomniała zarazem ile narzekań było przed przebudową ul. Krzywoustego, a dziś ta część miasta zachęca mieszkańców do spacerów, odpoczynku na ławeczkach i robienia zakupów w pobliskich sklepach. Jeden z nyskich architektów wyraził swoją dezaprobatę co do rozwiązań komunikacyjnych na ul. Celnej (ruch jednokierunkowy) oraz rozwiązań w koncepcji, dotyczących ul. Szopena. Starły się tu dwa poglądy miedzy architektami, czy w zabytkowym „sercu miasta” dopuszczony jest wzmożony ruch samochodów i parkowanie, czy też w samym centrum ten ruch powinien być ograniczany. Jak zawsze to temat dyskusyjny, większość mieszkańców podczas spotkań w ramach projektu Fundacji im. Stefana Batorego „Masz Głos Masz Wybór” w MiGBP chciała, aby ten ruch samochodowy ograniczać. Jednak spora część prowadzących działalność gospodarczą w centrum uważa, że samochodami należy podjeżdżać pod sam sklep i nie należy tego ruchu ograniczać. Temat ten więc dzieli i nie będzie łatwo uzyskać tu konsensus. Burmistrz Jolanta Barska, zaproponowała mieszkańcom, aby swoje pytania napisali na kartkach i na następnym spotkaniu zostaną one omówione. Zdaniem władz gminy, przebudowa ul. Celnej zachęci klientów (podobnie jak na ul. Krzywoustego) do spędzenia czasu i robienia zakupów także w małych sklepach w centrum miasta. Przy coraz większej konkurencyjności na rynku handlu w Nysie przebudowa ul. Celnej dla części nyskich kupców może okazać się szansą na rozwój małego biznesu.

20 czerwca o godz. 18: 00 w Muzeum w Nysie odbędzie się drugie otwarte spotkanie, które ma na celu wypracowanie najlepszych rozwiązań dla poprawy wizerunku ul. Celnej i konsultacji w temacie rozwiązań architektonicznych.