Nysa
Vive la France

Od rana na dziedzińcu bastionu rozstawiono kilkanaście straganów, z przeróżnymi artykułami oferowanymi do sprzedaży w ramach jarmarku fortecznego, a pod murami twierdzy rozkładały się oddziały wojsk z epoki napoleońskiej. Całość dyskretnie wypełniała muzyka w nucie francuskiej płynąca z ukrytych głośników. Po obu stronach głównego wejścia do budynku bastionu wzrok przykuwały dwie tablice wykonane z brązu przepasane biało-niebiesko-czerwonymi szarfami. Wykonał je znany nyski artysta – rzeźbiarz Marian Molenda, a z ich treści wynikało, że zostały poświęcone dwóm wybitnym Francuzom jakimi z pewnością byli Marie Joseph de La Fayette oraz Charles de Gaulle. Czekały one cierpliwie na uroczystość ich odsłonięcia. Obaj wybitni Francuzi przebywali w Nysie gdzie byli więzieni w pruskich fortecznych celach.

Seminarium historyczne

Jednak zanim do tego doszło w jednej z sal bastionu miało miejsce popularno-historyczne seminarium poświęcone tym dwóm postaciom. Najpierw prelekcję na temat „Twierdza Nysa – zarys historyczny” wygłosił wykładowca Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Wojciech Kunicki. Następnie głos zabrał dr Andrzej Nieuważny z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, który zaprezentował wykład o obu bohaterach nyskiej uroczystości. Wśród słuchaczy oprócz władz z Nysy i Opola byli obecni mieszkańcy Nysy. Tu głos też zabrał burmistrz partnerskiego miasta Nysy jakim jest Taverny koło Paryża – Maurice Boscavert, który wręczył burmistrz Jolancie Barskiej prezent w postaci odezwy de Gaulle. Na koniec kilka słów do zebranych wygłosił wiceprezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej w Warszawie Mariusz Kraj. Był też czas na kawę i mały poczęstunek.

Tablice odsłonięte

Kiedy goście i zebrani w Sali konferencyjnej słuchacze wyszli na dziedziniec tam już odbywały się prezentacje historycznych oddziałów wojskowych oraz pokaz szkockich dudziarzy „Pipes & Drums”. Tam burmistrz Jolanta Barska przywitała wszystkich przybyłych gości w tym przede wszystkim pułkownika Ronalda Tilly Attache Obrony - reprezentującego Ambasadora Republiki Francuskiej w Polsce, Richarda Stanislasa Juliena Kepinskiego - Konsula Honorowego Francji we Wrocławiu, Maurice Boscaverta - burmistrza Taverny, Mariusz Kraja - wiceprezesa Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej w Warszawie oraz wicemarszałka województwa opolskiego Teresę Karol i przewodniczącego sejmiku wojewódzkiego Bogusława Wierdaka.

- Nyskie fortyfikacje i ten bastion niech stanowią element lekcji historii służącej rozwojowi i utrwalaniu przyjaźni, a nowych twierdzy z przeznaczeniem militarnym niech się już nie buduje – mówiła burmistrz Barska.

Następnie głos zabrał pułkownik Ronald Tilly, który swoim przemówieniem po polsku z charakterystycznym francuskim akcentem o przyjaźni obu narodów, ujął wszystkich zebranych na placu. Kiedy przebrzmiały ostatnie tony Marsylianki i Mazurka Dąbrowskiego przystąpiono do uroczystego odsłonięcia tablic. Tego podniosłego aktu dokonali wspólnie: burmistrz Jolanta Barska, wicemarszałek Teresa Karol, płk. Ronald Tilly i burmistrz Boscavert.

Potem już można było cieszyć oczy wspaniałym pokazem musztry wojskowej z oddawaniem salw honorowych włącznie oraz prezentacją szkockich dudziarzy.

Słynni Francuzi

Nasz nyski znawca historii Kazimierz Staszków w książce „Sławne Postacie Pogranicza Euroregionu Pradziad pisał...”, markiz Marie Joseph de La Fayette był gorącym przyjacielem Polaków. Ta sympatia najmocniej zarysowała się podczas powstania listopadowego, kiedy czynił wszystko, żeby przyjść powstańcom z pomocą, jak również w opiece nad emigrantami po jego upadku. Był gorącym zwolennikiem niepodległości Polski. La Fayette został przewieziony do Fortu Prusy w Nysie 6 stycznia 1794r.

Gen. Charles de Gaulle (1890–1970) był francuskim mężem stanu wielkiego formatu. Uczestniczył w I wojnie światowej, podczas której trafił do niewoli. Przebywał w pięciu obozach. Do nyskich kazamatów trafił w maju 1916 r. skąd został przewieziony we wrześniu tego samego roku. Warto wspomnieć, że de Gaulle w latach 1919–1921 był członkiem francuskiej misji wojskowej w Polsce. We wrześniu 1967 roku odbył wizytę do Polski, jako prezydent.