Dotychczas prawo do kontroli osobistej mieli jedynie policjanci. Teraz również strażnicy miejscy dostaną dodatkowe uprawnienia w zakresie kontroli osób i bagaży podręcznych. Mogą oni zrewidować każdego, kto popełnił przestępstwo oraz osoby przewożone przez straż na posterunek policji lub do izby wytrzeźwień. Kierowcy muszą pamiętać, że pojazdy straży miejskiej dołączają do pojazdów uprzywilejowanych na drodze. Wozy SM mają prawo jazdy na sygnale świetlnym i dźwiękowym, dotyczy to jedynie sytuacji, gdy funkcjonariusze uczestniczą w akcji związanej z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego. Zgodę na to musi wydać oficer dyżurny.
Strażnicy miejscy ponad to, będą mogli korzystać z koni jako środka transportu przy przywracaniu porządku publicznego. Ze względu na duże koszty, niewiele miast deklaruje, że zdecyduje się na takie rozwiązanie.
Zmiana ustawy o strażach gminnych, o policji oraz prawa o ruchu drogowym została uchwalona 22 maja 2009 roku. Nowe zasady zatrudniania i szkoleń strażników mają zwiększyć jeszcze bardziej poziom wymaganych umiejętności. Dodatkowo strażnicy miejscy zostaną zobowiązani do prowadzenia ewidencji etatów, wyposażenia i wyników działań formacji. Dane te, aktualizowane co najmniej raz w roku, będą trafiały do komendanta głównego policji. Czy to wszystko sprawi, że mieszkańcy Nysy będą mogli poczuć się bezpieczniej?
W świetle nowych przepisów, nadzór nad strażami gminnymi sprawują wojewodowie, przy pomocy komendantów wojewódzkich policji. Straże gminne będą podlegać wójtom, burmistrzom i prezydentom miast, a nie jak dotychczas radom gmin. Wojewoda będzie okresowo sprawdzał prawidłowość wykonywania przez strażników uprawnień w zakresie nakładania grzywien i przypadków użycia broni palnej oraz środków przymusu bezpośredniego.
