Już 27 października dojdzie do długo oczekiwanego otwarcia nowej ekspozycji stałej w nyskim Muzeum. Nosi ona nazwę „Procesy czarownic na pograniczu nysko-jesenickim”. Zapraszamy.
Uroczyste otwarcie odbędzie się dość wcześnie, bo o 11 rano. Wszystko dlatego, że towarzyszyć mu będzie wygłaszanie referatów m.in. na temat historii procesów o czary w nowożytnej Europie, a także Nysy i miast sąsiednich po stronie polskiej i czeskiej. Dyrektor Muzeum, dr Małgorzata Radziewicz zapowiada, że wystawa „Procesy czarownic na pograniczu nysko-jesenickim” stanowi próbę historycznego, a także wizualnego przedstawienia i zdefiniowania zbrodni z okresu od XV do XVIII. Wstęp na wystawę jest bezpłatny. Tak jak inne ekspozycje stałe - dostępna będzie w godzinach otwarcia Muzeum. Wystawa jest współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czech - Rzeczpospolita Polska 2007-2013.
Przygotowania do wystawy trwały kilka miesięcy. Do tego celu przystosowywano pomieszczenia w podziemiach Muzeum, które pozyskało wiele eksponatów. Na potrzeby wystawy wykonano również różne repliki narzędzi tortur (metalowe i drewniane), wykonane zgodnie z historycznymi opisami oraz wyroby kowalskie do aranżacji wnętrza. Podświetlane gabloty ścienne zawierać będą opis historii procesów czarownic i wiele innych ciekawostek. Na dziedzińcu Muzeum staną specjalne tablice informacyjne. Przypominamy, że od lipca w Nysie do nabycia jest przewodnik rowerowy wraz z mapą pn. „Szlakiem czarownic po czesko-polskim pograniczu”, wydany przez Starostwo Powiatowe w Nysie we współpracy z miastem Sumperk oraz Stowarzyszeniem Ruchu Turystycznego Jeseniky.
Polowanie na czarownice na Ziemi Nyskiej rozpoczęły się około roku 1622 roku. Przez trzydzieści lat spalono 27 kobiet. Początek lat 50-tcyh przyniósł żniwo w postaci 250 kobiet, zabitych po oskarżeniach o czary. Udokumentowane procesy to jedno, nikt nie wie, ile naprawdę stracono osób w tamtych strasznych czasach. Głównym ośrodkiem sądów czarownic w naszym rejonie była Nysa. Kiedy liczba wspólników diabła i czarownic znacznie wzrosła i zaczęto urządzać masowe egzekucje, zdecydowano się utworzyć dodatkowe sądy w sąsiednich miastach. Kobiety uznane za winne najczęściej palono na stosie, rzucano do rzeki, torturowano specjalnymi narzędziami lub łaskawie zamykano je w lochach, by z głodu powoli umierały.
Kiedy w Nysie wybudowano specjalny piec do egzekucji - usytuowany w pobliżu gmachu sądu, niedaleko wieży wrocławskiej, doszło do niekontrolowanej sytuacji. Każdy mógł zostać oskarżony o służenie diabłu i skazany na śmierć. Dodatkowo emocje podsycały niesłychane relacje osób, które po ciężkich torturach przyznawały się do zarzucanych czynów. Los ten spotkał w ciągu dziewięciu lat ponad tysiąc kobiet, młodych dziewcząt. Zabito nawet jedną dwuletnią dziewczynkę. Powstanie tego pieca jest ewenementem na skalę światową, więc chyba nie ma się co dziwić, że przez wieki wydarzenia z pogranicza polsko-czeskiego nie były nagłaśniane. Dziś niechlubna przeszłość może być sporą atrakcją turystyczną dla kilku miast.
Osoby posądzone o czary nie miały większych szans na uniewinnienie. Każdą oskarżoną osobę, np. pomówioną przez sąsiada, można było skazać na śmierć. Polowanie na czarownice zakończyło się nagle, kiedy w czasie kolejnych fałszywych pomówień i zeznań, padło oskarżenie na jednego z biskupów. Ostatni sąd nad czarownicami na Ziemi Nyskiej odbył się w roku 1684, ale wiara w czarownice przetrwała jeszcze przez długie lata…
