Przedsięwzięcie powstało w 1997 roku. Do jego celów należało skupienie różnorodnych środowisk nyskich i podsumowanie wybitnych dokonań na płaszczyznach działalności lokalnej.
Nagrodą dla laureatów jest statuetka Trytona - wzorowana na barokowej fontannie, stojącej przy nyskim Rynku. Projektantem statuetki jest nasz rodzimy artysta Marian Molenda. Fontanna Trytona jest bowiem jedną z architektonicznych "pereł" Nysy. Wzniesiona została w latach 1700 - 1701 roku. Wykuta przez nieznanego do dziś autora w sławniowickim marmurze, stanowi dzieło dojrzałego baroku. Wyglądem i formą przypomina rzymskie fontanny, a szczególnie tą wykonaną przez artystę baroku Gienlorenzo Berniniego fontannę del Tritone w Rzymie. Balustradę otacza dużych rozmiarów trzon, na którym wyrzeźbiono: cztery delfiny z otwartymi paszczami, w górnej części zaś umieszczony jest herb Nysy z inskrypcją SPQN 1701. Trzon wieńczy muszla, a w niej znajduje się klęczący Tryton, przedstawiony jako pół ryba pół człowiek. Ręce ma uniesione do góry. Trzyma w niej muszlę. Ten rzymski akcent przyczynił się do tego, że miasto zyskało niegdyś przydomek "Śląski Rzym".
Honorowe wyróżnienie „Tryton Nyski" przyznawane jest corocznie za szczególne osiągnięcia, na płaszczyznach takich jak:kultura, sport, edukacja, promocja, przedsiębiorczość, działalność na rzecz społeczności lokalnej, działalność charytatywna. Statuetką "Trytona Nyskiego" od tego roku będzie uhonorowana tylko jedna osoba (firma, instytucja, organizacja itp.), która szczególnie zasłużyła się dla gminy Nysa.
W dniu 21 stycznia komisyjnie otwarte zostały urny ze zgłoszeniami kandydatur do nagrody "Tryton Nyski". Zgłoszono dziewięć: Zbigniew Walewski, Stanisław Wieteska, Andrzej Merda, Janusz Niekrasz, Eryk Wiercimok, Małgorzata Biedroń, Adam Czarnołęski, Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji "Twierdza Nysa" Oddział Opolski, Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze. Spośród nich kapituła ogłosi nominowanych w tegorocznej edycji. Oficjalne odczytanie werdyktu oraz wręczenie laureatowi statuetki odbędzie się podczas uroczystej Gali "Trytona Nyskiego 2008" w dniu 21 lutego o godzinie 18.00 w Nyskim Domu Kultury.